BAN QUẢN LÝ CẢNG CÁ NGHỆ AN
NGƯ TRƯỜNG THAY ĐỔI, NGƯ DÂN KHỐN ĐỐN
Mỗi chuyến biển về, cảng cá Lạch Quèn lại tấp nập tàu cá trở về sau những chuyến đi dài, mang theo hy vọng về những mẻ lưới đầy ắp cá tôm. Thế nhưng, từ đầu tháng 3/2025 đến nay, bầu không khí ấy dần vắng lặng. Những con tàu rẽ sóng trở về thưa thớt, sản lượng thủy sản ít ỏi, gương mặt ngư dân in hằn những nét nhọc nhằn. Một thực tế đang diễn ra: ngư trường đã dịch chuyển, kéo theo bao hệ lụy khiến người làm nghề biển rơi vào cảnh khốn đốn.
Ngư trường “dạt” về phía Nam, chi phí đội lên gấp bội
Theo thông lệ hàng năm, các tàu cá xuất phát từ Nghệ An thường đánh bắt thủy sản tại khu vực vĩ độ khoảng 18°14’ Bắc trở lên, vùng biển ngang với các tỉnh Hà Tĩnh, Nghệ An… – nơi được coi là “mỏ cá” truyền thống của ngư dân Bắc miền Trung. Sau khi kết thúc chuyến biển, họ đưa sản phẩm cập cảng Lạch Quèn để bốc dỡ và tiêu thụ.
Thế nhưng, trong 3 tháng trở lại đây, các đàn cá dường như đã "lánh xa". Ngư dân buộc phải di chuyển sâu về phía Nam, đến các vùng biển nằm ở vĩ độ khoảng 17°55’ trở xuống – tương đương khu vực biển Quảng Bình, Quảng Trị... Việc thay đổi ngư trường không đơn thuần là đổi tọa độ đánh bắt, mà là cả một cú xoay mình đầy rủi ro và tốn kém.
“Chúng tôi phải chuẩn bị gấp đôi, thậm chí gấp ba lần chi phí cho nhiên liệu, thực phẩm, nước ngọt, đá lạnh, chưa kể thời gian đi biển kéo dài hơn, chi phí vận chuyển sản phẩm từ Quảng Bình, Quảng Trị về Nghệ An cũng đội lên hàng chục triệu đồng mỗi chuyến,” ông Tô Duy U., chủ tàu NA-92345-TS chia sẻ trong tiếng thở dài. “Mỗi chuyến biển về coi như hòa vốn là may, chưa kể giá dầu đang leo thang, trong khi giá cá lại bèo bọt – như cá sơn đá chỉ còn 5.000 đồng/kg.”
Dòng hải lưu đổi hướng và hệ lụy từ việc khai thác tận diệt
Sự thay đổi của ngư trường, theo các chuyên gia, không phải là hiện tượng nhất thời. Biến đổi khí hậu, cùng những tác động tiêu cực từ hoạt động con người đang khiến đại dương phản ứng một cách dữ dội và âm thầm.
Nguyên nhân đầu tiên phải kể đến là sự thay đổi của dòng hải lưu. Theo quy luật tự nhiên, các dòng chảy biển có vai trò điều phối nhiệt độ, lượng dinh dưỡng và hướng di chuyển của các loài sinh vật biển. Khi dòng hải lưu đổi hướng hoặc suy yếu, hệ sinh thái biển bị đảo lộn. Các loài sinh vật phù du – nguồn thức ăn quan trọng của cá, mực – phân tán không đều, kéo theo việc các đàn cá di cư đến vùng nước mới để sinh tồn. Hệ quả là, những vùng biển từng trù phú quanh Nghệ An, Hà Tĩnh giờ đây trở nên vắng lặng, đánh bắt tại chỗ ngày càng khan hiếm.
Bên cạnh đó, vấn nạn đánh bắt tận diệt bằng tàu giã cào đang khiến tài nguyên biển dần cạn kiệt. Những chiếc giã với phương thức cào vét đáy biển không chỉ cuốn đi đàn cá mà còn phá hủy cả môi trường sống của chúng. Nhiều vùng ngư trường chỉ sau vài mùa khai thác bằng giã cào đã trở nên “chết lặng”, cần nhiều năm để tái tạo lại nguồn lợi thủy sản – nếu còn cơ hội.
“Chúng tôi đánh bắt truyền thống bằng nghề lưới Vây chứ không có sức mà làm giã cào. Mỗi lần thấy tàu giã cào hoạt động gần đó là chúng tôi biết hôm ấy coi như mất trắng,” một ngư dân ở xã Quỳnh Thuận, huyện Quỳnh Lưu cho biết.
Cảng cá vắng tàu, cán bộ cũng ngậm ngùi
Tại cảng cá Lạch Quèn, không khí ảm đạm dường như phủ lên từng mái ngói, bến bãi. Những ngày cao điểm trước đây, nơi đây luôn nhộn nhịp tàu thuyền ra vào, công nhân làm việc xuyên đêm để bốc dỡ hàng hóa, phân loại cá tôm, vận chuyển đi tiêu thụ. Nay, tàu về ít, sản lượng cũng giảm mạnh, nhiều nhân công phải chuyển nghề, hoặc đi làm thời vụ chờ mùa biển mới.
“Chúng tôi làm quản lý cảng đã nhiều năm, từng quen với cảnh vất vả, chạy ngược xuôi từ 1-2 giờ sáng để kiểm tra tàu về, hỗ trợ ngư dân neo đậu, bốc hàng. Nhưng bây giờ thì… buồn lắm. Vắng lặng, neo tàu dài ngày, chẳng ai muốn như vậy,” chị Lại Thị Q., cán bộ Ban Quản lý cảng cá Lạch Quèn chia sẻ. “Tôi nghĩ các cơ quan chức năng cần sớm đánh giá lại hiện trạng khai thác thủy sản hiện nay. Phải siết chặt việc quản lý hoạt động giã cào, quy hoạch lại ngư trường hợp lý để bảo vệ nguồn lợi biển, nếu không thì nghề cá sẽ càng thêm bấp bênh.”
Ngư dân cần chính sách hỗ trợ kịp thời
Trong bối cảnh đó, ngư dân rất cần các chính sách hỗ trợ thiết thực từ Nhà nước và địa phương: hỗ trợ chi phí nhiên liệu, phát triển đội tàu dịch vụ hậu cần nghề cá để giảm chi phí vận chuyển, đồng thời tăng cường quản lý hoạt động đánh bắt nhằm bảo vệ bền vững ngư trường.
Việc nghiên cứu biến động của hải lưu, xây dựng bản đồ ngư trường theo mùa, cảnh báo sớm các khu vực có nguy cơ suy giảm nguồn lợi cũng cần được đầu tư để ngư dân không phải mò mẫm “đánh bắt trong vô vọng”.
Biển vẫn còn đó, nhưng lòng người làm nghề biển đang dần chùng xuống. Họ không ngại gió to, sóng lớn, nhưng sợ nhất là ra khơi rồi trở về với đôi tay trắng. Và nếu những tín hiệu đáng lo hiện nay không sớm được nhìn nhận một cách nghiêm túc, thì “mùa biển lặng” có lẽ sẽ còn kéo dài, không chỉ ở ngoài khơi xa…
Nguồn tin: Trần Quang Khải
Ngư trường “dạt” về phía Nam, chi phí đội lên gấp bội
Theo thông lệ hàng năm, các tàu cá xuất phát từ Nghệ An thường đánh bắt thủy sản tại khu vực vĩ độ khoảng 18°14’ Bắc trở lên, vùng biển ngang với các tỉnh Hà Tĩnh, Nghệ An… – nơi được coi là “mỏ cá” truyền thống của ngư dân Bắc miền Trung. Sau khi kết thúc chuyến biển, họ đưa sản phẩm cập cảng Lạch Quèn để bốc dỡ và tiêu thụ.
Thế nhưng, trong 3 tháng trở lại đây, các đàn cá dường như đã "lánh xa". Ngư dân buộc phải di chuyển sâu về phía Nam, đến các vùng biển nằm ở vĩ độ khoảng 17°55’ trở xuống – tương đương khu vực biển Quảng Bình, Quảng Trị... Việc thay đổi ngư trường không đơn thuần là đổi tọa độ đánh bắt, mà là cả một cú xoay mình đầy rủi ro và tốn kém.
“Chúng tôi phải chuẩn bị gấp đôi, thậm chí gấp ba lần chi phí cho nhiên liệu, thực phẩm, nước ngọt, đá lạnh, chưa kể thời gian đi biển kéo dài hơn, chi phí vận chuyển sản phẩm từ Quảng Bình, Quảng Trị về Nghệ An cũng đội lên hàng chục triệu đồng mỗi chuyến,” ông Tô Duy U., chủ tàu NA-92345-TS chia sẻ trong tiếng thở dài. “Mỗi chuyến biển về coi như hòa vốn là may, chưa kể giá dầu đang leo thang, trong khi giá cá lại bèo bọt – như cá sơn đá chỉ còn 5.000 đồng/kg.”
Dòng hải lưu đổi hướng và hệ lụy từ việc khai thác tận diệt
Sự thay đổi của ngư trường, theo các chuyên gia, không phải là hiện tượng nhất thời. Biến đổi khí hậu, cùng những tác động tiêu cực từ hoạt động con người đang khiến đại dương phản ứng một cách dữ dội và âm thầm.
Nguyên nhân đầu tiên phải kể đến là sự thay đổi của dòng hải lưu. Theo quy luật tự nhiên, các dòng chảy biển có vai trò điều phối nhiệt độ, lượng dinh dưỡng và hướng di chuyển của các loài sinh vật biển. Khi dòng hải lưu đổi hướng hoặc suy yếu, hệ sinh thái biển bị đảo lộn. Các loài sinh vật phù du – nguồn thức ăn quan trọng của cá, mực – phân tán không đều, kéo theo việc các đàn cá di cư đến vùng nước mới để sinh tồn. Hệ quả là, những vùng biển từng trù phú quanh Nghệ An, Hà Tĩnh giờ đây trở nên vắng lặng, đánh bắt tại chỗ ngày càng khan hiếm.
Bên cạnh đó, vấn nạn đánh bắt tận diệt bằng tàu giã cào đang khiến tài nguyên biển dần cạn kiệt. Những chiếc giã với phương thức cào vét đáy biển không chỉ cuốn đi đàn cá mà còn phá hủy cả môi trường sống của chúng. Nhiều vùng ngư trường chỉ sau vài mùa khai thác bằng giã cào đã trở nên “chết lặng”, cần nhiều năm để tái tạo lại nguồn lợi thủy sản – nếu còn cơ hội.
“Chúng tôi đánh bắt truyền thống bằng nghề lưới Vây chứ không có sức mà làm giã cào. Mỗi lần thấy tàu giã cào hoạt động gần đó là chúng tôi biết hôm ấy coi như mất trắng,” một ngư dân ở xã Quỳnh Thuận, huyện Quỳnh Lưu cho biết.
Cảng cá vắng tàu, cán bộ cũng ngậm ngùi
Tại cảng cá Lạch Quèn, không khí ảm đạm dường như phủ lên từng mái ngói, bến bãi. Những ngày cao điểm trước đây, nơi đây luôn nhộn nhịp tàu thuyền ra vào, công nhân làm việc xuyên đêm để bốc dỡ hàng hóa, phân loại cá tôm, vận chuyển đi tiêu thụ. Nay, tàu về ít, sản lượng cũng giảm mạnh, nhiều nhân công phải chuyển nghề, hoặc đi làm thời vụ chờ mùa biển mới.
“Chúng tôi làm quản lý cảng đã nhiều năm, từng quen với cảnh vất vả, chạy ngược xuôi từ 1-2 giờ sáng để kiểm tra tàu về, hỗ trợ ngư dân neo đậu, bốc hàng. Nhưng bây giờ thì… buồn lắm. Vắng lặng, neo tàu dài ngày, chẳng ai muốn như vậy,” chị Lại Thị Q., cán bộ Ban Quản lý cảng cá Lạch Quèn chia sẻ. “Tôi nghĩ các cơ quan chức năng cần sớm đánh giá lại hiện trạng khai thác thủy sản hiện nay. Phải siết chặt việc quản lý hoạt động giã cào, quy hoạch lại ngư trường hợp lý để bảo vệ nguồn lợi biển, nếu không thì nghề cá sẽ càng thêm bấp bênh.”
Ngư dân cần chính sách hỗ trợ kịp thời
Trong bối cảnh đó, ngư dân rất cần các chính sách hỗ trợ thiết thực từ Nhà nước và địa phương: hỗ trợ chi phí nhiên liệu, phát triển đội tàu dịch vụ hậu cần nghề cá để giảm chi phí vận chuyển, đồng thời tăng cường quản lý hoạt động đánh bắt nhằm bảo vệ bền vững ngư trường.
Việc nghiên cứu biến động của hải lưu, xây dựng bản đồ ngư trường theo mùa, cảnh báo sớm các khu vực có nguy cơ suy giảm nguồn lợi cũng cần được đầu tư để ngư dân không phải mò mẫm “đánh bắt trong vô vọng”.
Biển vẫn còn đó, nhưng lòng người làm nghề biển đang dần chùng xuống. Họ không ngại gió to, sóng lớn, nhưng sợ nhất là ra khơi rồi trở về với đôi tay trắng. Và nếu những tín hiệu đáng lo hiện nay không sớm được nhìn nhận một cách nghiêm túc, thì “mùa biển lặng” có lẽ sẽ còn kéo dài, không chỉ ở ngoài khơi xa…
Nguồn tin: Trần Quang Khải
Ý kiến bạn đọc
Bạn cần đăng nhập với tư cách là Thành viên chính thức để có thể bình luận
Danh mục
Thống kê truy cập
- Đang truy cập3
- Hôm nay4,354
- Tháng hiện tại268,554
- Tổng lượt truy cập2,997,630
Tin nóng
-
NGƯ TRƯỜNG THAY ĐỔI, NGƯ DÂN KHỐN ĐỐN
-
Ban quản lý Cảng cá Nghệ An tổ chức tập huấn Triển khai thực hiện NĐ/2025/NĐ-CP & TT32/2025/TT-BTC về việc sử dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền
-
Liên đoàn lao động thành phố Vinh tổ chức hội nghị sơ kết hoạt động công đoàn 6 tháng đầu năm 2025 và kết thúc hoạt động của 163 công đoàn cơ sở
-
Hội nghị trực tuyến triển khai các biện pháp cấp bách chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định